Është e vështirë të imagjinohet jeta e përditshme në Greqi pa to; njerëzit me origjinë shqiptare kryejnë punë thelbësore për shumë shërbime të përditshme, veçanërisht në profesionet e kualifikuara. Marrëdhënia e tyre me shumicën e popullsisë greke ka parë ulje dhe ngritje.
Kohët kur emigrantët nga vendi fqinj në Adriatik shiheshin si konkurrencë e rrezikshme dhe shpesh përballeshin me diskriminim racor, i përkasin së shkuarës. Është zhdukur ndjenja e përhapur antishqiptare e viteve 1990, kur qindra mijëra njerëz u dyndën përtej kufirit jugor në kërkim të një të ardhmeje më të mirë pas rënies së komunizmit.
Sot, emigrantët nga Shqipëria përbëjnë grupin më të madh të të huajve në Greqi, me pothuajse dy të tretat e të huajve të regjistruar që vijnë nga Shqipëria. Megjithëse janë grupi më i madh me prejardhje migrante, shqiptarët e Greqisë janë më pak të dukshëm, pasi janë përshtatur dhe integruar si asnjë grup tjetër kombëtar në vitet dhe dekadat e fundit. Dikush mund ta përshkruajë këtë si asimilim.
“Ndryshimi që pësojnë shumë emigrantë madje ndikon në personalitetin dhe pamjen e tyre të jashtme,” vuri në dukje një gazetë e përditshme austriake në një artikull të vitit 2014 me titullin “Shqiptarët e fshehur të Greqisë”. Nëse autori do të shkruante për komunitetin shqiptar në Greqi sot, ai mund ta titullonte tregimin “Shqiptarët shumë të pëlqyer të Greqisë”.
Ky mendim mbështetet nga një sondazh i opinionit i publikuar në Athinë, i kryer nga Njësia e Kërkimit të Tregut në Universitetin e Maqedonisë në bashkëpunim me grupin e ekspertëve ELIAMEP në emër të Fondacionit Konrad Adenauer. Sondazhi hulumtoi qëndrimet greke ndaj marrëdhënieve dypalëshe dhe pikëpamjet për shqiptarët që e kanë bërë Greqinë shtëpinë e tyre.
Rezultatet janë çuditërisht pozitive. Pothuajse katër nga 10 grekë (78%) thonë se njerëzit nga Shqipëria po japin një kontribut pozitiv në zhvillimin ekonomik të vendit të tyre. Akoma më i lartë është numri i atyre (80%) që besojnë se fëmijët e emigrantëve shqiptarë që janë rritur në Greqi dhe kanë shkuar në shkollë atje janë plotësisht të integruar në shoqërinë greke. “Fëmijët e tyre janë si ne, nuk ka më dallime”, komenton profesori Ioannis Armakolas nga ELIAMEP, duke vlerësuar cilësitë e jashtëzakonshme të shumë studentëve me prejardhje shqiptare në fakultetin e tij.
80% e grekëve besojnë se fëmijët e emigrantëve shqiptarë që janë rritur në vend dhe kanë shkuar në shkollë atje janë plotësisht të integruar në shoqërinë greke.
Në një kohë kur raportimet për ksenofobinë dhe intolerancën ndaj të huajve janë të zakonshme në Evropë, bien në sy statistikat nga Greqia. Armakolas flet gjithashtu për një “histori suksesi greko-evropian”.
Këto gjetje vlejnë për t’u përmendur sepse janë në kontrast me perceptimet greke për marrëdhëniet politike midis Athinës dhe Tiranës. Armakolas e përshkruan këtë si një “paradoks”: Ndërsa qëndrimet greke ndaj emigrantëve shqiptarë po përmirësohen, vlerësimet për marrëdhëniet politike janë dukshëm më të këqija. Vetëm një në pesë grekë ka një opinion pozitiv për vendin fqinj, ndërsa 40 për qind kanë pikëpamje negative. Sondazhi tregon gjithashtu opinione të dobëta për Maqedoninë e Veriut, me Bullgarinë dhe Serbinë që gëzojnë vlerësime më të larta të favorizimit.
Rasti i kryebashkiakut të dënuar të Himarës, Fredi Beleri, ka shkaktuar tensione të reja së fundmi. Qeveria e Athinës e vendosi politikanin vendas shqiptar me origjinë greke në listën për zgjedhjet e Parlamentit Evropian, duke tërhequr vëmendjen e mediave dhe duke tensionuar marrëdhëniet dypalëshe.
Një rezultat intrigues i sondazhit të opinionit është se një shumicë e konsiderueshme e të anketuarve grekë nuk e ndajnë këtë vlerësim negativ. Dy të tretat (66%) thonë se ka çështje më të rëndësishme në marrëdhëniet greko-shqiptare sesa rasti i kryebashkiakut të burgosur.
“Shoqëritë janë të gatshme për përmirësimin e marrëdhënieve,” përfundon Armakolas. “Politika duhet ta marrë parasysh këtë. Shoqëritë janë përpara politikës.”/ Kathimerini.gr
Autori i opinionit, Dr Ronald Meinardus është një studiues i lartë në Fondacionin Helen për Politikën Evropiane dhe të Jashtme (ELIAMEP).
